Uprzejmie informuję, że niniejsza strona "Spotkań polsko-litewskich" nie będzie już aktualizowana.
Wszystkich zainteresowanych tematyką litewską oraz stosunków polsko-litewskich zapraszam do śledzenia portalu "Przegląd Bałtycki", na którym regularnie publikuję moje teksty.
Zapraszam również do zaglądania na nową stronę "Spotkań polsko-litewskich", gdzie również zamieszać będę swoje komentarze.
środa, 12 października 2016
poniedziałek, 11 kwietnia 2016
Przegląd mediów 4-10 kwietnia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 4-10 kwietnia 2016 r.:
Rzeczpospolita - Kolejne przedsięwzięcia LITPOLUKRBRIG
Grupa Koordynacyjna Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady (LitPolUkrBrig) przedyskutowała udział dowództwa oraz jednostek afiliowanych w ćwiczeniach wojskowych. Obecnie żołnierze LitPolUkrBrig ćwiczą planowanie i prowadzenie operacji stabilizacyjnych. Trening potrwa dwa miesiące i skupi się na synchronizacji procedur i doskonaleniu działań Brygady. Realizowany scenariusz jest kolejnym krokiem na drodze do osiągnięcia pełnej zdolności operacyjnej. Na początku marca delegacja Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady przebywała na Bałkanach. Celem wizyty była wymiana doświadczeń w prowadzeniu działań reagowania kryzysowego oraz operacjach humanitarnych.
Eastbook - Do Wilna, Grodna i Lwowa. Pociągiem?
"Mimo wcześniejszych zapowiedzi nadal nie można pojechać koleją na Litwę. Na kilka dni przed premierą, PKP Intercity zakomunikowało, że pociąg Hańcza z Krakowa przez Warszawę do Kowna nadal będzie kończyć swój bieg w Suwałkach" - pisze na portalu Eastbook Marcin Prengowski. Na realizację czeka projekt połączenia kolejowego RailBaltica, łączącego także stolice krajów bałtyckich. W artykule również o obecnych i perspektywicznych możliwościach podróży koleją z Polski na Białoruś i Ukrainę.
Radio Znad Wilii - PKD: Dzisiaj Mackiewicz znalazłby więcej przyjaciół
W czwartek, 7 kwietnia, w Muzeum Dziedzictwa Kościelnego w Kościele Św. Michała w Wilnie odbyło się spotkanie, organizowane przez Polski Klub Dyskusyjny poświęcone litewskiemu wydaniu książki Józefa Mackiewicza "Prawda w oczy nie kole". Jak relacjonuje "Radio Znad Wilii" w trakcie dyskusji historyk Nerijus Šepetys mówił, że największa wartość książek Mackiewicza polega na tym, że autor nawet w najbardziej trudnych czasach potrafił mówić prawdę: "Jest czymś łatwym mówienie o rzeczach oczywistych. O czymś co ciebie nie dotyczy. Prawda, o którą chodzi autorowi, jednak nie na tym polega. On mówił o rzeczach ważnych dla wszystkich".
Polka (znowu) na Litwie - Aborcja na Litwie. Inny świat
W Polsce trwa debata na temat aborcji, wywołana projektem ustawy zaostrzającej obecnie istniejące przepisy. A jak wygląda sytuacja na Litwie? "Przerywanie ciąży dozwolone jest do 12 tyg., bez ograniczeń. Później tylko do 22 tyg. ze względu na zdrowie matki czy wady dziecka. Aborcja z powodów zdrowotnych jest bezpłatna, w pozostałych przypadkach - na koszt pacjentki" - informuje dziennikarka Gazeta Wyborcza Agnieszka Filipiak we wpisie na swoim autorskim blogu. Obecnie te kwestie są regulowane rozporządzeniem ministra. "Prędzej czy później Litwa będzie musiała rozpocząć dyskusję na ten temat, by uregulować aborcję na poziomie ustawy" - zauważa autorka.
poniedziałek, 4 kwietnia 2016
Przegląd mediów 29 marca-3 kwietnia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 29 marca-3 kwietnia 2016 r.:
31 kwietnia rozpoczął się w Wilnie 21. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Kino Pavasaris. Filmy festiwalowe są wyświetlane w czterech stołecznych kinach, a także w Kownie, Kłajpedzie, Szawlach i Poniewieżu. Jak co roku, na festiwalu nie zabrakło akcentów polskich. W programie znalazło się kilka polskich produkcji, m. in. "Córki dancingu" Agnieszki Smoczyńskiej, "Demon" Marcina Wrony i "Zjednoczone stany miłości" Tomasza Wasilewskiego. Festiwal potrwa do 14 kwietnia. Pełen program festiwalu.
W Warszawie kolejny, po "Dziadach" Eimuntasa Nekrošiusa, spektakl litewskiego reżysera: w Teatr Dramatyczny Oskaras Koršunovas wystawia sztukę "Miarka za miarkę" Szekspira. "Sztuki Szekspira mają w sobie uniwersalne matryce, które można przystosować do współczesności. Dzięki temu, paradoksalnie, uzyskujemy często bardziej aktualny obraz rzeczywistości niż w literaturze współczesnej. Obraz, który pozwala nam uświadomić sobie skalę naszej teraźniejszości, bo jest pokazany poprzez najważniejsze mechanizmy rządzące światem" - mówi o spektaklu Koršunovas. Premiera odbyła się 3 kwietnia.
7 kwietnia br. w Dom Spotkań z Historią w Warszawie wernisaż wystawy "Z niepewności w niepewność: uchodźcy wojenni w Wilnie w latach II wojny światowej". Wystawa, pod honorowym patronatem Ambasadora Republiki Litewskiej Šarūnasa Adomavičiusa, przygotowana przez Narodowe Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa w Kownie, Dolnośląskie Centrum Fotografii "Domek Romański" i DSH potrwa do 15 maja. Na wystawie pokazane zostanie kilkadziesiąt fotografii wykonanych przez fotografików Edmunda i Bolesławę Zdanowskich. Zdjęcia pokazują życie codzienne uchodźców: Litwinów, Polaków, Żydów na przełomie 1939 i 1940 roku.
W ubiegłym tygodniu został opublikowany raport litewskich służb specjalnych na temat zagrożeń dla państwa. Wśród osób, których działalność została zakwalifikowana jako potencjalnie zagrażająca bezpieczeństwu Litwy wskazano działaczkę AWPL i liderkę protestów w sprawie szkolnictwa mniejszości polskiej, Renatę Cytacką. Sprawę na łamach "Rzeczpospolitej" opisuje Jerzy Haszczyński. W artykule m. in. komentarz politologa Andrzeja Pukszty: "AWPL faktycznie ma na swojej orbicie prokremlowskich działaczy rosyjskich, co jest niebezpieczne. (...). Ale uznanie za zagrożenie dla państwa Cytackiej, skoncentrowanej na oświacie i niewypowiadającej się ostatnio na inne tematy, wygląda śmiesznie".
Instytut Polski w Wilnie - Polskie filmy na festiwalu "Kino pavasaris"
31 kwietnia rozpoczął się w Wilnie 21. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Kino Pavasaris. Filmy festiwalowe są wyświetlane w czterech stołecznych kinach, a także w Kownie, Kłajpedzie, Szawlach i Poniewieżu. Jak co roku, na festiwalu nie zabrakło akcentów polskich. W programie znalazło się kilka polskich produkcji, m. in. "Córki dancingu" Agnieszki Smoczyńskiej, "Demon" Marcina Wrony i "Zjednoczone stany miłości" Tomasza Wasilewskiego. Festiwal potrwa do 14 kwietnia. Pełen program festiwalu.
Teatr Dramatyczny w Warszawie - Miarka za miarkę
W Warszawie kolejny, po "Dziadach" Eimuntasa Nekrošiusa, spektakl litewskiego reżysera: w Teatr Dramatyczny Oskaras Koršunovas wystawia sztukę "Miarka za miarkę" Szekspira. "Sztuki Szekspira mają w sobie uniwersalne matryce, które można przystosować do współczesności. Dzięki temu, paradoksalnie, uzyskujemy często bardziej aktualny obraz rzeczywistości niż w literaturze współczesnej. Obraz, który pozwala nam uświadomić sobie skalę naszej teraźniejszości, bo jest pokazany poprzez najważniejsze mechanizmy rządzące światem" - mówi o spektaklu Koršunovas. Premiera odbyła się 3 kwietnia.
Dom Spotkań z Historią - Z niepewności w niepewność: uchodźcy wojenni w Wilnie w latach II wojny światowej
7 kwietnia br. w Dom Spotkań z Historią w Warszawie wernisaż wystawy "Z niepewności w niepewność: uchodźcy wojenni w Wilnie w latach II wojny światowej". Wystawa, pod honorowym patronatem Ambasadora Republiki Litewskiej Šarūnasa Adomavičiusa, przygotowana przez Narodowe Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa w Kownie, Dolnośląskie Centrum Fotografii "Domek Romański" i DSH potrwa do 15 maja. Na wystawie pokazane zostanie kilkadziesiąt fotografii wykonanych przez fotografików Edmunda i Bolesławę Zdanowskich. Zdjęcia pokazują życie codzienne uchodźców: Litwinów, Polaków, Żydów na przełomie 1939 i 1940 roku.
Rzeczpospolita - Polska polityk, Renata Cytacka, zagrożeniem dla Litwy
W ubiegłym tygodniu został opublikowany raport litewskich służb specjalnych na temat zagrożeń dla państwa. Wśród osób, których działalność została zakwalifikowana jako potencjalnie zagrażająca bezpieczeństwu Litwy wskazano działaczkę AWPL i liderkę protestów w sprawie szkolnictwa mniejszości polskiej, Renatę Cytacką. Sprawę na łamach "Rzeczpospolitej" opisuje Jerzy Haszczyński. W artykule m. in. komentarz politologa Andrzeja Pukszty: "AWPL faktycznie ma na swojej orbicie prokremlowskich działaczy rosyjskich, co jest niebezpieczne. (...). Ale uznanie za zagrożenie dla państwa Cytackiej, skoncentrowanej na oświacie i niewypowiadającej się ostatnio na inne tematy, wygląda śmiesznie".
wtorek, 29 marca 2016
Przegląd mediów 21-28 marca 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 21-28 marca 2016 r.:
21 marca gościł w Warszawie minister energetyki Litwy Rokas Masiulis. Relację ze spotkania z ministrem, jakie zorganizowała Ambasada Litwy w Warszawie zamieszcza portal Energetyka24. "Minister energetyki Litwy był doskonale przygotowany do rozmowy z dziennikarzami na temat kwestii spornych związanych z Możejkami. Celnie punktował narrację polskiego koncernu, choć analizując jego słowa można wskazać przynajmniej kilka punktów, w których pojawiły się nieścisłości" - pisze autor relacji, red. Piotr Maciążek.
Terminal LNG w Kłajpedzie, Gazociąg Polska-Litwa, integracja Litwy z europejską siecią elektroenergetyczną, nowa elektrownia atomowa w Wisagini, Unia Energetyczna - to niektóre z tematów rozmowy jaką z litewskim ministrem energetyki Rokasem Masiulisem przeprowadził redaktor naczelny portalu Biznes Alert Wojciech Jakóbik. Litewski minister podkreślił w wywiadzie wagę współpracy z Polską i wspólnych przedsięwzięć w dziedzinie energetyki. Masiulis ma również nadzieje na udane negocjacje z PKN Orlen dotyczące sytuacji rafinerii w Możejkach.
W ubiegłym tygodniu odbyła się w Warszawie konferencja zorganizowana przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia poświęcona sowieckim represjom w latach 1944-1946. Wzięli w niej udział historycy z Polski, Rosji, Ukrainy i Litwy. Trzech uczestników tej konferencji: dr Łukasz Adamski, prof. Arūnas Bubnys i prof. Nikita Pietrow było gośćmi red. Grzegorza Ślubowskiego w audycji "O wszystkim z kulturą" w Programie 2 Polskiego Radia. Prof. Bubnys, pracownik Centrum Badania Ludobójstwa i Oporu Mieszkańców Litwy opowiadał o badaniach zbrodni stalinowskich na Litwie.
Świąteczne, Wielkanocne wydanie programu Piotra Pogorzelskiego "7 Dni Wschód" na antenie Polskiego Radia 24 poświęcone było tematowi rosyjskich wpływów w krajach bałtyckich. Rozmówcami prowadzącego byli: łotewska dziennikarka Sanita Jemberga, prezes Radia Znad Wilii mec. Czesław Okińczyc oraz Michał Kacewicz z "Newsweek Polska". "W litewskich sieciach kablowych można znaleźć kilkadziesiąt rosyjskich kanałów. Większość z nich podlega Putinowi. Przedstawiają w bardzo negatywnym świetle wydarzenia na Ukrainie. Ukraińcy są przedstawiani jako ci, którzy rozbijają Rosjan i ich nie szanują" - mówił w programie Czesław Okińczyc.
21 marca gościł w Warszawie minister energetyki Litwy Rokas Masiulis. Relację ze spotkania z ministrem, jakie zorganizowała Ambasada Litwy w Warszawie zamieszcza portal Energetyka24. "Minister energetyki Litwy był doskonale przygotowany do rozmowy z dziennikarzami na temat kwestii spornych związanych z Możejkami. Celnie punktował narrację polskiego koncernu, choć analizując jego słowa można wskazać przynajmniej kilka punktów, w których pojawiły się nieścisłości" - pisze autor relacji, red. Piotr Maciążek.
Terminal LNG w Kłajpedzie, Gazociąg Polska-Litwa, integracja Litwy z europejską siecią elektroenergetyczną, nowa elektrownia atomowa w Wisagini, Unia Energetyczna - to niektóre z tematów rozmowy jaką z litewskim ministrem energetyki Rokasem Masiulisem przeprowadził redaktor naczelny portalu Biznes Alert Wojciech Jakóbik. Litewski minister podkreślił w wywiadzie wagę współpracy z Polską i wspólnych przedsięwzięć w dziedzinie energetyki. Masiulis ma również nadzieje na udane negocjacje z PKN Orlen dotyczące sytuacji rafinerii w Możejkach.
Polskie Radio - Zbrodnie stalinizmu. Historia trudno dostępna
W ubiegłym tygodniu odbyła się w Warszawie konferencja zorganizowana przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia poświęcona sowieckim represjom w latach 1944-1946. Wzięli w niej udział historycy z Polski, Rosji, Ukrainy i Litwy. Trzech uczestników tej konferencji: dr Łukasz Adamski, prof. Arūnas Bubnys i prof. Nikita Pietrow było gośćmi red. Grzegorza Ślubowskiego w audycji "O wszystkim z kulturą" w Programie 2 Polskiego Radia. Prof. Bubnys, pracownik Centrum Badania Ludobójstwa i Oporu Mieszkańców Litwy opowiadał o badaniach zbrodni stalinowskich na Litwie.
Polskie Radio - Rosyjska propaganda
Świąteczne, Wielkanocne wydanie programu Piotra Pogorzelskiego "7 Dni Wschód" na antenie Polskiego Radia 24 poświęcone było tematowi rosyjskich wpływów w krajach bałtyckich. Rozmówcami prowadzącego byli: łotewska dziennikarka Sanita Jemberga, prezes Radia Znad Wilii mec. Czesław Okińczyc oraz Michał Kacewicz z "Newsweek Polska". "W litewskich sieciach kablowych można znaleźć kilkadziesiąt rosyjskich kanałów. Większość z nich podlega Putinowi. Przedstawiają w bardzo negatywnym świetle wydarzenia na Ukrainie. Ukraińcy są przedstawiani jako ci, którzy rozbijają Rosjan i ich nie szanują" - mówił w programie Czesław Okińczyc.
Przegląd Bałtycki - Rozmowa ludzi wolnych – recenzja „Rozmowy Litwina z Polakiem” Piotra Kępińskiego i Herkusa Kunčiusa
Dominik Wilczewski na portalu Przegląd Bałtycki recenzuje wydaną niedawno przez Wydawnictwo KEW książkę Herkusa Kunčiusa i Piotra Kępińskiego "Rozmowa Litwina z Polakiem": "Piotr Kępiński i Herkus Kunčius zasiadają do polsko-litewskiej rozmowy bez uprzedzeń, kompleksów i fobii, a przy tym nie unikają tematów trudnych i kontrowersyjnych. (...). I Polak, i Litwin z dystansem podchodzą do zbiorowego, ostentacyjnego patriotyzmu i narodowej tromtadracji, dlatego łatwiej im o porozumienie".
poniedziałek, 21 marca 2016
Przegląd mediów 14-20 marca 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej,
stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 14-20 marca
2016 r.:
Od kilku dni na scenie Teatru Narodowego w Warszawie "Dziady" Mickiewicza zaadaptowane przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa. O przedstawieniu tak pisze scenarzysta i reżyser Andrzej Saramonowicz: "Nekrošius powiódł mnie ścieżką, której istnienia zupełnie nie zakładałem. Robiąc przedstawienie niebywale autorskie, potężnie naznaczone własną wizją, okazał się najwierniejszy samemu Mickiewiczowi - geniuszowi, który nie daje się włożyć w jakiekolwiek jednoznaczne ramy. (...) Przedstawienie Eimuntasa Nekrošiusa to dla mnie niezwykłe wydarzenie. Bo wyzwala nas z obowiązku patrzenia na „Dziady” przez pryzmat romantyczno-patriotycznej lekcji. Bo pokazuje, że można z tego tekstu zrobić rzecz niezwykle nowoczesną, ale szczęśliwie nie uwspółcześnioną na siłę".
"Prowadzenie polityki, która odpycha od państwa litewskiego istotną grupę obywateli - ludności Litwy - czyli Polaków, jest działaniem wbrew interesom państwa litewskiego" - uważa prof. Przemysław Żurawski vel Grajewski, politolog z Uniwersytetu Łódzkiego, członek Narodowej Rady Rozwoju, który udzielił wywiadu "Kurierowi Wileńskiemu". Zdaniem politologa, "w interesie strategicznej współpracy w obliczu zagrożenia rosyjskiego, w interesie państwa litewskiego leży wyrównanie stosunków z Polską po to, aby polska opinia publiczna była w stanie poprzeć politykę współpracy strategicznej z Litwą. Polska i Litwa są krajami demokratycznymi".
Jerzy Haszczyński ("Rzeczpospolita") pisze o pozytywnych sygnałach płynących z Wilna w kwestii stosunków polsko-litewskich. "Przysłuchuję się im bez wielkich nadziei, choć rozumiem, skąd się biorą: z lęku przed odrodzonym rosyjskim imperializmem. Pojednawcze tony Wilna wobec Warszawy to reakcja na przyśpieszony oddech Moskwy, rozochoconej aneksją Krymu i wojną na wschodzie Ukrainy" - pisze autor artykułu, który powątpiewa, że postulowane rozwiązania doczekają się realizacji. "Wątpliwości biorą się stąd, że Litwini chcą wykonać jedynie gest pod adresem mniejszości, a nie pochylić się nad jej najpoważniejszymi problemami" - stwierdza Jerzy Haszczyński.
W ciągu najbliższych tygodni Komisja Europejska poinformuje o nałożeniu kary finansowej (do 10% dochodów) na Litewskie Koleje Państwowe za rozebranie odcinka torowiska pomiędzy rafinerią w Możejkach i granicą z Łotwą - informuje portal Energetyka24.com. Tory na tym odcinku zostały rozebrane przez Litewskie Koleje przed kilkoma laty, w związku z czym zakłady w Możejkach utraciły najbardziej rentowny szlak eksportowy dla swoich produktów. "Kara nałożona przez KE rozpocznie proces ubiegania się o odszkodowanie przez Orlen. Wygeneruje to dodatkowe koszty dla strony litewskiej i w razie odmowy współpracy przez nią otworzy możliwość dalszego dochodzenia swoich praw" - podaje autor artykułu, Piotr Maciążek.
"Patrząc z centrum litewskiego mikrokosmosu, reżyser zauważa, jak bardzo "Dziady" zostały przeszacowane. Pokazuje, że to, co u Mickiewicza była próbą tworzenia mitu, stało się polską obsesją" - tak o inscenizacji "Dziadów" w warszawskim Teatrze Narodowym dokonanej przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa mówi krytyk teatralny Jacek Cieślak w programie Jacka Wakara "O wszystkim z kulturą" (Dwójka - Program 2 Polskiego Radia). W programie wziął udział także znawca litewskiego teatru współczesnego, Łukasz Drewniak.
Andrzej Saramonowicz (Facebook) - Mickiewicz uwolniony
Od kilku dni na scenie Teatru Narodowego w Warszawie "Dziady" Mickiewicza zaadaptowane przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa. O przedstawieniu tak pisze scenarzysta i reżyser Andrzej Saramonowicz: "Nekrošius powiódł mnie ścieżką, której istnienia zupełnie nie zakładałem. Robiąc przedstawienie niebywale autorskie, potężnie naznaczone własną wizją, okazał się najwierniejszy samemu Mickiewiczowi - geniuszowi, który nie daje się włożyć w jakiekolwiek jednoznaczne ramy. (...) Przedstawienie Eimuntasa Nekrošiusa to dla mnie niezwykłe wydarzenie. Bo wyzwala nas z obowiązku patrzenia na „Dziady” przez pryzmat romantyczno-patriotycznej lekcji. Bo pokazuje, że można z tego tekstu zrobić rzecz niezwykle nowoczesną, ale szczęśliwie nie uwspółcześnioną na siłę".
Kurier Wileński - W interesie państwa litewskiego leży wyrównanie stosunków z Polską
"Prowadzenie polityki, która odpycha od państwa litewskiego istotną grupę obywateli - ludności Litwy - czyli Polaków, jest działaniem wbrew interesom państwa litewskiego" - uważa prof. Przemysław Żurawski vel Grajewski, politolog z Uniwersytetu Łódzkiego, członek Narodowej Rady Rozwoju, który udzielił wywiadu "Kurierowi Wileńskiemu". Zdaniem politologa, "w interesie strategicznej współpracy w obliczu zagrożenia rosyjskiego, w interesie państwa litewskiego leży wyrównanie stosunków z Polską po to, aby polska opinia publiczna była w stanie poprzeć politykę współpracy strategicznej z Litwą. Polska i Litwa są krajami demokratycznymi".
Rzeczpospolita - Co zrobią Litwini z lęku przed Moskwą
Jerzy Haszczyński ("Rzeczpospolita") pisze o pozytywnych sygnałach płynących z Wilna w kwestii stosunków polsko-litewskich. "Przysłuchuję się im bez wielkich nadziei, choć rozumiem, skąd się biorą: z lęku przed odrodzonym rosyjskim imperializmem. Pojednawcze tony Wilna wobec Warszawy to reakcja na przyśpieszony oddech Moskwy, rozochoconej aneksją Krymu i wojną na wschodzie Ukrainy" - pisze autor artykułu, który powątpiewa, że postulowane rozwiązania doczekają się realizacji. "Wątpliwości biorą się stąd, że Litwini chcą wykonać jedynie gest pod adresem mniejszości, a nie pochylić się nad jej najpoważniejszymi problemami" - stwierdza Jerzy Haszczyński.
W ciągu najbliższych tygodni Komisja Europejska poinformuje o nałożeniu kary finansowej (do 10% dochodów) na Litewskie Koleje Państwowe za rozebranie odcinka torowiska pomiędzy rafinerią w Możejkach i granicą z Łotwą - informuje portal Energetyka24.com. Tory na tym odcinku zostały rozebrane przez Litewskie Koleje przed kilkoma laty, w związku z czym zakłady w Możejkach utraciły najbardziej rentowny szlak eksportowy dla swoich produktów. "Kara nałożona przez KE rozpocznie proces ubiegania się o odszkodowanie przez Orlen. Wygeneruje to dodatkowe koszty dla strony litewskiej i w razie odmowy współpracy przez nią otworzy możliwość dalszego dochodzenia swoich praw" - podaje autor artykułu, Piotr Maciążek.
Polskie Radio - "Dziady" Nekrosiusa. Polacy zakładnikami Mickiewicza
"Patrząc z centrum litewskiego mikrokosmosu, reżyser zauważa, jak bardzo "Dziady" zostały przeszacowane. Pokazuje, że to, co u Mickiewicza była próbą tworzenia mitu, stało się polską obsesją" - tak o inscenizacji "Dziadów" w warszawskim Teatrze Narodowym dokonanej przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa mówi krytyk teatralny Jacek Cieślak w programie Jacka Wakara "O wszystkim z kulturą" (Dwójka - Program 2 Polskiego Radia). W programie wziął udział także znawca litewskiego teatru współczesnego, Łukasz Drewniak.
poniedziałek, 14 marca 2016
Przegląd mediów 22 lutego-13 marca 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej,
stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 22 lutego-13 marca
2016 r.:
24 lutego w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Polski Klub Dyskusyjny, którego gościem był litewski minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius. Szef litewskiej dyplomacji opowiadał głównie o stosunkach polsko-litewskich, w tym o relacjach z szefami polskiego MSZ i sytuacji polskiej mniejszości na Litwie. "Nie chcę negować problemów, które naprawdę istnieją. Jednak wszystkie wspólne projekty mówią o tym, że nie ma jakiegoś ochłodzenia w relacjach" - stwierdził minister, wskazując na udane polsko-litewskie przedsięwzięcia w sektorze energetycznym i obronnym.
O polsko-litewskim "węźle gordyjskim" pisze Bartosz Światłowski w analizie Ośrodka Analiz Strategicznych. Jak kształtowały się stosunki między Polską a Litwą w ostatnich latach, jakie są przyczyny problemów i jak doprowadzić do ich rozwiązania? "Polska musi umieć połączyć dbałość o interesy polskiej mniejszości z dbałością o realizację interesów narodowych, dla których zagrożeniem jest Rosja. Lata, w których polska polityka zagraniczna w odniesieniu do Litwy przechodziła ze skrajności w skrajność nie służyły ani mniejszości, ani racji stanu RP" - stwierdza autor analizy.
Radio Znad Wilii - Linkevičius w PKD: Musimy rozmawiać
24 lutego w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Polski Klub Dyskusyjny, którego gościem był litewski minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius. Szef litewskiej dyplomacji opowiadał głównie o stosunkach polsko-litewskich, w tym o relacjach z szefami polskiego MSZ i sytuacji polskiej mniejszości na Litwie. "Nie chcę negować problemów, które naprawdę istnieją. Jednak wszystkie wspólne projekty mówią o tym, że nie ma jakiegoś ochłodzenia w relacjach" - stwierdził minister, wskazując na udane polsko-litewskie przedsięwzięcia w sektorze energetycznym i obronnym.
Ośrodek Analiz Strategicznych - Polsko-litewski węzeł gordyjski
O polsko-litewskim "węźle gordyjskim" pisze Bartosz Światłowski w analizie Ośrodka Analiz Strategicznych. Jak kształtowały się stosunki między Polską a Litwą w ostatnich latach, jakie są przyczyny problemów i jak doprowadzić do ich rozwiązania? "Polska musi umieć połączyć dbałość o interesy polskiej mniejszości z dbałością o realizację interesów narodowych, dla których zagrożeniem jest Rosja. Lata, w których polska polityka zagraniczna w odniesieniu do Litwy przechodziła ze skrajności w skrajność nie służyły ani mniejszości, ani racji stanu RP" - stwierdza autor analizy.
Radio Znad Wilii - Kępiński i Kunčius: Byłby wstyd, gdyby Polak nie dogadał się z Litwinem
Piotr Kępiński i Herkus Kunčius, współautorzy wydanej niedawno przez Wydawnictwo KEW książki "Rozmowa Litwina z Polakiem" spotkali się z wileńskimi czytelnikami - okazją były Targi Książki w Wilnie. "Paradoksalnie, rozmowa Polaka z Litwinem brzmi bardziej naturalnie niż z jakimkolwiek innym sąsiadem. Mimo że jesteśmy teraz podzieleni i trudno nam przebrnąć przez niektóre kwestie, byłby wstyd, gdybyśmy się nie dogadali" - mówił Piotr Kępiński, zaś Herkus Kunčius dodawał: "Mówiliśmy o wydarzeniach, których byliśmy świadkami, dlatego myślę, że jest w tym jakiś procent obiektywności. W każdym razie jest to mniej subiektywne, niż gdybyśmy mówili o mitach dziewiętnastego wieku".
Deutsche Welle - Czy Kreml może wykorzystać Polaków do wojny hybrydowej na Litwie? "Może dojść do próby wzniecenia rozruchów"
"Litewscy Polacy od dawna konfrontowani są z zarzutami, że sympatyzują z Rosjanami" - pisze Witold Janczys w artykule dla serwisu polskiego Deutsche Welle. Czy Kreml może wykorzystać Polaków do wojny hybrydowej na Litwie? Odpowiedzi na to szukają Robert Mickiewicz ("Kurier Wileński"), blogger Aleksander Radczenko, posłowie Arvydas Anušauskas (TS-LKD) i Jarosław Narkiewicz (AWPL) oraz Witold Jurasz (Ośrodek Analiz Strategicznych). "Polacy na Litwie są to zwykli ludzie, którzy wierni polskim korzeniom, są równocześnie lojalni wobec Litwy, choć mają pewien żal do Wilna za to, że nie stosuje się do norm Unii Europejskiej dotyczących mniejszości narodowych" - tłumaczy ten ostatni.
Nowa Europa Wschodnia - Wałęsa, Landsbergis - oskarżenia
W Polsce nie ustają spory wokół kwestii domniemanej współpracy Lecha Wałęsy ze Służbą Bezpieczeństwa. Na Litwie podobne emocje budzi przeszłość pierwszego przywódcy niepodległego państwa, Vytautasa Landsbergisa. Czy historyczny lider Sąjūdisu współpracował z KGB? Szerzej o sprawie pisze Aleksander Radczenko w artykule dla "Nowej Europy Wschodniej": "Tak czy inaczej, rzekoma lub prawdziwa współpraca Vytautasa Landsbergisa i Lecha Wałęsy nie odbierze im ich miejsca na kartach historii. Na zawsze pozostaną symbolami walki z komunizmem, z dyktaturą, z okupantem".
Kurier Wileński - Jarosław Wołkonowski: Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych - ważne święto
Od 5 lat 1 marca obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" - uczestników antysowieckiego podziemia niepodległościowego. Z wkraczającymi wojskami sowieckimi walczyli także żołnierze Armii Krajowej na Wileńszczyźnie. "Straty spośród walczących w antykomunistycznym podziemiu na Wileńszczyźnie szacunkowo są oceniane na około 200 Żołnierzy Wyklętych" - wyjaśnia prof. Jarosław Wołkonowski, dziekan Wydziału Ekonomiczno-Informatycznego Filii w Wilnie Uniwersytetu w Białymstoku. "Aby dzień 1 marca był dla Polaków na Litwie znany i utrwaliłby się w świadomości społecznej, należy podjąć działania, mające na celu przywrócenie pamięci Żołnierzom Wyklętym i oddania im należytego hołdu" - uważa historyk.
Radio Znad Wilii - Oryginalna pisownia nazwisk: Mydlenie oczu przed wyborami?
Podczas wiosennej sesji litewskiego Sejmu rozpatrywane będą projekty ustaw dotyczących pisowni nazwisk w dokumentach. Nie wiadomo, który projekt poprze parlamentarna większość. Potrzebę rozwiązania kwestii pisowni nazwisk zauważył obecny rząd premiera Algirdasa Butkevičiusa. Na rozpatrzenie oczekują trzy projekty: socjaldemokratów, który zezwala na oryginalny zapis łącznie ze znakami diakrytycznymi, konserwatystów, który zezwala na zapis nielitewskich nazwisk w oryginale, ale tylko na dalszych stronach paszportu oraz obywatelski projekt nie różniący się zbytnio od projektu konserwatystów – zapis w języku nielitewskim na dalszych stronach paszportu.
Kultura Enter - Dział Wschodni. Litwa i kryzys migracyjny
Antoni Radczenko (Radio Znad Wilii) dla "Kultury Enter" o tym, jak Litwa reaguje na ogólnoeuropejski kryzys migracyjny - w artykule zarówno o reakcjach polityków, jak i postawach społecznych. Zgodnie z unijnymi ustaleniami Litwa ma przyjąć 1105 uchodźców z Syrii, Iraku i Erytrei. Na ich przyjęcie zgodził się rząd Algirdasa Butkevičiusa. "Kryzys migracyjny spowodowany sytuacją na Bliskim Wschodzie, który obecnie jest największym problemem w Europie i wywołuje skrajne oraz burzliwe dyskusje na najwyższym szczeblu, na Litwie raczej nie wpływa na dyskurs społeczny" - stwierdza autor artykułu.
Minister spraw zagranicznych Litwy Linas Linkevičius udzielił wywiadu Ryszardowi Rotkiewiczowi z polskojęzycznej redakcji portalu PL DELFI. Rozmówcy skupili się głównie na stosunkach polsko-litewskich: "Pragmatyczne interesy dyktują swoje warunki i zasady, które są skierowane na budowanie pozytywnego fundamentu, pozytywnych stosunków, a nie na eskalację konfliktu. Sam konflikt jest sztuczny, sztucznie wzniecany i podtrzymywany przez uprzedzenia" - uważa szef litewskiej dyplomacji. Jaki jest sposób na poprawę relacji? "Politycy, dziennikarze, przedsiębiorcy, naukowcy, wszyscy powinniśmy się udzielać na rzecz polepszenia stosunków naszych narodów" - stwierdza Linkevičius.
poniedziałek, 22 lutego 2016
Przegląd mediów 1-21 lutego 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 1-21 lutego 2016 r.:
"Chciałam ludzi zszokować i pobudzić do refleksji. Pomyślałam, że jeśli nie ja, to nikt. To był ostatni dzwonek, by znaleźć świadków" - mówi w artykule Agnieszki Filipiak ("Gazeta Wyborcza") Rūta Vanagaitė, autorka wydanej niedawno książki "Mūsiškiai" ("Nasi"), opisującej udział Litwinów w zagładzie Żydów. Na Litwie sprawa kolaboracji z Niemcami i uczestnictwa w Holocauście nadal budzi emocje. "We Francji minęło pół wieku, nim Jacques Chirac przeprosił za zbrodnie na Żydach popełnione przez kolaborantów z Vichy. To co mówić o Litwie..." - stwierdza w artykule Efraim Zuroff, dyrektor Centrum Szymona Wiesenthala, zajmującego się ściganiem ostatnich żyjących zbrodniarzy hitlerowskich. Zuroff towarzyszył autorce książki w poszukiwaniu świadków mordów na Żydach na Litwie.
Minister obrony Litwy Juozas Olekas w rozmowie z Witoldem Janczysem dla portalu Defence24.pl mówi o polsko-litewskiej współpracy wojskowej, m. in. o misji Baltic Air Policing czy wspólnej brygadzie polsko-litewsko-ukraińskiej, a także o litewskim wsparciu dla Ukrainy oraz o litewskiej polityce obronnej, w tym kwestii zwiększenia wydatków na obronność i przywróceniu powszechnej służby wojskowej. Zapytany o tegoroczny szczyt NATO w Warszawie, minister odpowiada: "Spodziewamy się, że w trakcie spotkania w Polsce będzie położony nacisk nie tylko na przygotowanie Aliansu do wszystkich niebezpieczeństw w odparciu zagrożeń ze strony Rosji, ale również i Bliskiego Wschodu".
Czy w Wilnie pojawi się ulica Lecha Kaczyńskiego. Zwolennikami uczczenia w stolicy Litwy polskiego prezydenta są mer Remigijus Šimašius, konserwatyści i AWPL. "Jednak już jedna próba nadania imienia tragicznie zmarłego prezydenta Polski ulicy w Wilnie skończyła się niedobrze" - przypomina w artykule w "Rzeczpospolitej" red. Jerzy Haszczyński. Wówczas na przeszkodzie uhonorowaniu Lecha Kaczyńskiego stanęła m. in. kwestia pisowni nazwiska. "Dzisiaj gramatyki litewskiej nie zmienimy. Trochę wspaniałomyślności i ulica by była. Jestem za szybszym upamiętnieniem Lecha Kaczyńskiego, a nie czekaniem na zmianę zasad litewskiej pisowni" - komentuje dla "Rzeczpospolitej" politolog Andrzej Pukszto.
W Wilnie odbyła się konferencja "Polityka mniejszości narodowych. Przykład Estonii". Organizatorem konferencji był Departament Mniejszości Narodowych przy Rządzie Litwy. "Litwa ma zamiar stworzyć własną długoterminową strategię dotyczącą polityki względem mniejszości narodowych" - relacjonuje "Kurier Wileński". Szefowa Departamentu Vida Montvydaitė zapowiedziała, że w tworzeniu strategii wezmą udział również przedstawiciele mniejszości narodowych. Długoterminowa strategia dotycząca polityki względem mniejszości narodowych ma powstać w ciągu kilku lat.
W tym roku Instytut Polski w Wilnie obchodzi 20-lecie działalności. "Chciałbym, aby Instytut wkroczył w kolejne swoje dwudziestolecie jako instytucja nowoczesna, która umie wykorzystać nowe metody komunikacji, jest obecna nie tylko w Wilnie, Kownie i Kłajpedzie, ale także w mniejszych miejscowościach, która organizuje interesujące dla wszystkich projekty" - mówi dyrektor Instytutu, Marcin Łapczyński, w rozmowie z Kazimierzem Popławskim z portalu Przegląd Bałtycki.
"Polska nie żąda niczego, co byłoby sprzeczne z normami europejskimi, żąda praw, które Litwini mają w Polsce od dawna" - mówi litewski politolog i analityk Marius Laurinavičius w rozmowie z Antonim Radczenką (Radio "Znad Wilii") dla internetowego portalu Kultura Enter. "Utrudnianie życia polskiej mniejszości na Litwie jest niepoważne, zwłaszcza że Polska jest naszym unijnym partnerem" - dodaje Laurinavičius. W rozmowie szeroko zostały omówione także kwestie polityki obronnej i bezpieczeństwa, szczególnie w kontekście potencjalnego zagrożenia ze strony Rosji.
16 lutego Litwa obchodziła 98. rocznicę odrodzenia państwowości. "Ostatnie stulecie miało fundamentalne znaczenie w kształtowaniu się niepodległej, współczesnej Litwy" - pisze w okolicznościowym artykule na łamach "Rzeczpospolitej" Ambasador Litwy w Warszawie, Šarūnas Adomavičius. Głównym wątkiem tekstu są dobrosąsiedzkie stosunki Litwy z Polską. Przypominając wspólne momenty w historii obu narodów, ambasador stwierdza: "Dzisiejsza współpraca Litwy i Polski, oparta na ideałach niepodległości i wolności, jest aktualna nie tylko ze względu na historyczne doświadczenia, ale także na zagrożenia dla bezpieczeństwa w regionie". Adomavičius podkreśla znaczenie współpracy polsko-litewskiej na polu ekonomicznym, energetycznym, kulturalnym oraz rolę mniejszości narodowych. "Spoglądając w przyszłość, jesteśmy przekonani, że tradycje dobrosąsiedztwa oraz litewsko-polskie stosunki dyplomatyczne będą się pogłębiały na wszystkich płaszczyznach" - konkluduje ambasador.
Gazeta Wyborcza - Litwa próbuje rozliczać się z Holocaustu
"Chciałam ludzi zszokować i pobudzić do refleksji. Pomyślałam, że jeśli nie ja, to nikt. To był ostatni dzwonek, by znaleźć świadków" - mówi w artykule Agnieszki Filipiak ("Gazeta Wyborcza") Rūta Vanagaitė, autorka wydanej niedawno książki "Mūsiškiai" ("Nasi"), opisującej udział Litwinów w zagładzie Żydów. Na Litwie sprawa kolaboracji z Niemcami i uczestnictwa w Holocauście nadal budzi emocje. "We Francji minęło pół wieku, nim Jacques Chirac przeprosił za zbrodnie na Żydach popełnione przez kolaborantów z Vichy. To co mówić o Litwie..." - stwierdza w artykule Efraim Zuroff, dyrektor Centrum Szymona Wiesenthala, zajmującego się ściganiem ostatnich żyjących zbrodniarzy hitlerowskich. Zuroff towarzyszył autorce książki w poszukiwaniu świadków mordów na Żydach na Litwie.
Defence24 - Minister obrony Litwy: chcemy stworzyć z Łotwą, Estonią i Polską wspólną obronę przeciwlotniczą
Minister obrony Litwy Juozas Olekas w rozmowie z Witoldem Janczysem dla portalu Defence24.pl mówi o polsko-litewskiej współpracy wojskowej, m. in. o misji Baltic Air Policing czy wspólnej brygadzie polsko-litewsko-ukraińskiej, a także o litewskim wsparciu dla Ukrainy oraz o litewskiej polityce obronnej, w tym kwestii zwiększenia wydatków na obronność i przywróceniu powszechnej służby wojskowej. Zapytany o tegoroczny szczyt NATO w Warszawie, minister odpowiada: "Spodziewamy się, że w trakcie spotkania w Polsce będzie położony nacisk nie tylko na przygotowanie Aliansu do wszystkich niebezpieczeństw w odparciu zagrożeń ze strony Rosji, ale również i Bliskiego Wschodu".
Rzeczpospolita - Ulica Kaczyńskiego w Wilnie. Jednak będzie?
Czy w Wilnie pojawi się ulica Lecha Kaczyńskiego. Zwolennikami uczczenia w stolicy Litwy polskiego prezydenta są mer Remigijus Šimašius, konserwatyści i AWPL. "Jednak już jedna próba nadania imienia tragicznie zmarłego prezydenta Polski ulicy w Wilnie skończyła się niedobrze" - przypomina w artykule w "Rzeczpospolitej" red. Jerzy Haszczyński. Wówczas na przeszkodzie uhonorowaniu Lecha Kaczyńskiego stanęła m. in. kwestia pisowni nazwiska. "Dzisiaj gramatyki litewskiej nie zmienimy. Trochę wspaniałomyślności i ulica by była. Jestem za szybszym upamiętnieniem Lecha Kaczyńskiego, a nie czekaniem na zmianę zasad litewskiej pisowni" - komentuje dla "Rzeczpospolitej" politolog Andrzej Pukszto.
Kurier Wileński - Integracja mniejszości narodowych po estońsku
W Wilnie odbyła się konferencja "Polityka mniejszości narodowych. Przykład Estonii". Organizatorem konferencji był Departament Mniejszości Narodowych przy Rządzie Litwy. "Litwa ma zamiar stworzyć własną długoterminową strategię dotyczącą polityki względem mniejszości narodowych" - relacjonuje "Kurier Wileński". Szefowa Departamentu Vida Montvydaitė zapowiedziała, że w tworzeniu strategii wezmą udział również przedstawiciele mniejszości narodowych. Długoterminowa strategia dotycząca polityki względem mniejszości narodowych ma powstać w ciągu kilku lat.
Przegląd Bałtycki - Rozmowa z Marcinem Łapczyńskim, dyrektorem Instytutu Polskiego w Wilnie
W tym roku Instytut Polski w Wilnie obchodzi 20-lecie działalności. "Chciałbym, aby Instytut wkroczył w kolejne swoje dwudziestolecie jako instytucja nowoczesna, która umie wykorzystać nowe metody komunikacji, jest obecna nie tylko w Wilnie, Kownie i Kłajpedzie, ale także w mniejszych miejscowościach, która organizuje interesujące dla wszystkich projekty" - mówi dyrektor Instytutu, Marcin Łapczyński, w rozmowie z Kazimierzem Popławskim z portalu Przegląd Bałtycki.
Kultura Enter - DZIAŁ WSCHODNI. Litewskie spojrzenie na Wschód
"Polska nie żąda niczego, co byłoby sprzeczne z normami europejskimi, żąda praw, które Litwini mają w Polsce od dawna" - mówi litewski politolog i analityk Marius Laurinavičius w rozmowie z Antonim Radczenką (Radio "Znad Wilii") dla internetowego portalu Kultura Enter. "Utrudnianie życia polskiej mniejszości na Litwie jest niepoważne, zwłaszcza że Polska jest naszym unijnym partnerem" - dodaje Laurinavičius. W rozmowie szeroko zostały omówione także kwestie polityki obronnej i bezpieczeństwa, szczególnie w kontekście potencjalnego zagrożenia ze strony Rosji.
Rzeczpospolita - Sąsiedztwo, które zobowiązuje
16 lutego Litwa obchodziła 98. rocznicę odrodzenia państwowości. "Ostatnie stulecie miało fundamentalne znaczenie w kształtowaniu się niepodległej, współczesnej Litwy" - pisze w okolicznościowym artykule na łamach "Rzeczpospolitej" Ambasador Litwy w Warszawie, Šarūnas Adomavičius. Głównym wątkiem tekstu są dobrosąsiedzkie stosunki Litwy z Polską. Przypominając wspólne momenty w historii obu narodów, ambasador stwierdza: "Dzisiejsza współpraca Litwy i Polski, oparta na ideałach niepodległości i wolności, jest aktualna nie tylko ze względu na historyczne doświadczenia, ale także na zagrożenia dla bezpieczeństwa w regionie". Adomavičius podkreśla znaczenie współpracy polsko-litewskiej na polu ekonomicznym, energetycznym, kulturalnym oraz rolę mniejszości narodowych. "Spoglądając w przyszłość, jesteśmy przekonani, że tradycje dobrosąsiedztwa oraz litewsko-polskie stosunki dyplomatyczne będą się pogłębiały na wszystkich płaszczyznach" - konkluduje ambasador.
niedziela, 31 stycznia 2016
Przegląd mediów 25-31 stycznia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 25-31 stycznia 2016 r.:
25 stycznia w Lublinie odbyła się inauguracja wspólnej litewsko-polsko-ukraińskiej brygady LITPOLUKRBRIG. W ceremonii uczestniczyli szefowie resortów obrony trzech krajów biorących udział w tej inicjatywie: Juozas Olekas, Antoni Macierewicz i Stepan Połtorak. Minister Olekas wziął również udział w dwustronnym spotkaniu z polskim ministrem obrony. "Omówiliśmy sytuację bezpieczeństwa, rozmieszczenie wojsk sprzymierzonych w regionie, przygotowanie do zbliżającego się szczytu NATO w Warszawie, dalszej dwustronnej i wielostronnej współpracy w kwestiach bezpieczeństwa i obrony" - mówił po rozmowie z Antonim Macierewiczem Juozas Olekas.
"Wolna Litwa" - archiwalny materiał Polskiej Kroniki Filmowej z 23 stycznia 1991 r.: "Uwagę świata przykuwa Bliski Wschód, choć padły strzały i są już ofiary na Wschodzie Europy" - właśnie rozpoczyna się interwencja sił sprzymierzonych na Irak, tymczasem przed kilkoma dniami na Litwie doszło do ataku na wieżę telewizyjną, są zabici i ranni. Polska okazuje solidarność: swoim rodakom z Litwy niosą pomoc Litwini z Suwalszczyzny, w Polsce odbywają się demonstracje poparcia dla litewskich dążeń niepodległościowych.
Pierwsze w tym roku spotkanie organizowane przez Polski Klub Dyskusyjny w Wilnie relacjonuje portal Radia Znad Wilii. Tematem dyskusji była paramilitarna formacja ochotnicza: Litewski Związek Strzelców (tzw. szaulisi). Gościem był jeden z dowódców Związku mjr Mindaugas Milius. W spotkaniu uczestniczyli również członkowie tej formacji narodowości polskiej. "Wszyscy zgodnie podkreślili, że nigdy nie mieli problemów na tle narodowościowym wewnątrz organizacji, jak również podczas kontaktów z rodakami" - informuje portal Radia Znad Wilii.
"Kurier Wileński" pisze o wydanej niedawno książce Rūty Vanagaitė pt. "Mūsiškiai": "Nowa pozycja odsłania trudny temat, o którym na Litwie mówi się bardzo niechętnie. Jak twierdzą historycy, jest to biała plama historiografii. Mowa o masowych egzekucjach wykonywanych na ludności żydowskiej w 1941-44 roku na Litwie, gdzie zagłada Żydów była przeprowadzana na niespotykaną nigdzie dotąd skalę". Autorka w swojej pracy skupia się na problemie kolaboracji ludności litewskiej z niemieckim okupantem i jej udziału w eksterminacji Żydów: "Jak przyznała autorka książki, temat Holokaustu na Litwie jest znany niedostatecznie, gdyż miejsce zagłady Żydów to nie tylko Ponary. Również litewscy historycy przyznają, że problem Holokaustu na litewskiej prowincji jest prawie niezbadany".
"Kwestia koegzystencji różnych kultur w jednym społeczeństwie staje się coraz bardziej aktualna. Litwa szykuje się do przyjęcia uchodźców, zaś w mediach coraz częściej widzimy, jak trudno z azylantami dają sobie radę kraje zachodnie" - pisze "Kurier Wileński". Na pytania związane z możliwym przybyciem uchodźców na Litwę odpowiadają eksperci: prof. Egdūnas Račius, kierownik katedry regionalistyki Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie oraz Ieva Koreivaitė-Sadauskienė, wykładowczyni Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego, specjalistka ds. polityki i kultury Bliskiego Wschodu.
Kurier Wileński - Brygada Litwy, Polski i Ukrainy jako odpowiedź na agresję Rosji
25 stycznia w Lublinie odbyła się inauguracja wspólnej litewsko-polsko-ukraińskiej brygady LITPOLUKRBRIG. W ceremonii uczestniczyli szefowie resortów obrony trzech krajów biorących udział w tej inicjatywie: Juozas Olekas, Antoni Macierewicz i Stepan Połtorak. Minister Olekas wziął również udział w dwustronnym spotkaniu z polskim ministrem obrony. "Omówiliśmy sytuację bezpieczeństwa, rozmieszczenie wojsk sprzymierzonych w regionie, przygotowanie do zbliżającego się szczytu NATO w Warszawie, dalszej dwustronnej i wielostronnej współpracy w kwestiach bezpieczeństwa i obrony" - mówił po rozmowie z Antonim Macierewiczem Juozas Olekas.
Polska Kronika Filmowa - WOLNA LITWA - PKF nr. 4 1991 r.
"Wolna Litwa" - archiwalny materiał Polskiej Kroniki Filmowej z 23 stycznia 1991 r.: "Uwagę świata przykuwa Bliski Wschód, choć padły strzały i są już ofiary na Wschodzie Europy" - właśnie rozpoczyna się interwencja sił sprzymierzonych na Irak, tymczasem przed kilkoma dniami na Litwie doszło do ataku na wieżę telewizyjną, są zabici i ranni. Polska okazuje solidarność: swoim rodakom z Litwy niosą pomoc Litwini z Suwalszczyzny, w Polsce odbywają się demonstracje poparcia dla litewskich dążeń niepodległościowych.
Radio Znad Wilii - Związek Strzelców w PKD: Mój dziadek był w AK
Pierwsze w tym roku spotkanie organizowane przez Polski Klub Dyskusyjny w Wilnie relacjonuje portal Radia Znad Wilii. Tematem dyskusji była paramilitarna formacja ochotnicza: Litewski Związek Strzelców (tzw. szaulisi). Gościem był jeden z dowódców Związku mjr Mindaugas Milius. W spotkaniu uczestniczyli również członkowie tej formacji narodowości polskiej. "Wszyscy zgodnie podkreślili, że nigdy nie mieli problemów na tle narodowościowym wewnątrz organizacji, jak również podczas kontaktów z rodakami" - informuje portal Radia Znad Wilii.
Kurier Wileński - Rūta Vanagaitė przerywa milczenie o zabójcach Żydów
"Kurier Wileński" pisze o wydanej niedawno książce Rūty Vanagaitė pt. "Mūsiškiai": "Nowa pozycja odsłania trudny temat, o którym na Litwie mówi się bardzo niechętnie. Jak twierdzą historycy, jest to biała plama historiografii. Mowa o masowych egzekucjach wykonywanych na ludności żydowskiej w 1941-44 roku na Litwie, gdzie zagłada Żydów była przeprowadzana na niespotykaną nigdzie dotąd skalę". Autorka w swojej pracy skupia się na problemie kolaboracji ludności litewskiej z niemieckim okupantem i jej udziału w eksterminacji Żydów: "Jak przyznała autorka książki, temat Holokaustu na Litwie jest znany niedostatecznie, gdyż miejsce zagłady Żydów to nie tylko Ponary. Również litewscy historycy przyznają, że problem Holokaustu na litewskiej prowincji jest prawie niezbadany".
Kurier Wileński - Migracja to nie zderzenie społeczeństw religijnych
"Kwestia koegzystencji różnych kultur w jednym społeczeństwie staje się coraz bardziej aktualna. Litwa szykuje się do przyjęcia uchodźców, zaś w mediach coraz częściej widzimy, jak trudno z azylantami dają sobie radę kraje zachodnie" - pisze "Kurier Wileński". Na pytania związane z możliwym przybyciem uchodźców na Litwę odpowiadają eksperci: prof. Egdūnas Račius, kierownik katedry regionalistyki Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie oraz Ieva Koreivaitė-Sadauskienė, wykładowczyni Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego, specjalistka ds. polityki i kultury Bliskiego Wschodu.
poniedziałek, 25 stycznia 2016
Przegląd mediów 18-24 stycznia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 18-24 stycznia 2016 r.:
Jan Sienkiewicz, dziennikarz i publicysta, w latach 90. jeden z liderów organizacji społeczno-politycznych społeczności polskiej na Litwie, m. in. prezes Związku Polaków, odpowiada na pytania portalu Wilnoteka dotyczące wydarzeń stycznia 1991 r. w Wilnie. "Pieriestrojka i odrodzenie narodowe obudziło nie tylko litewskie aspiracje. Polacy na Wileńszczyźnie także mieli swoje nadzieje, oczekiwania, byli też świadomi swoich praw, jako rdzenni mieszkańcy tej ziemi" - przypomina autor artykułu.
W grudniu ub. roku ukazała się książka "Zadziwiające losy wyrazów" będąca zbiorem felietonów Łucji Brzozowskiej ukazujących się przez lata na łamach wileńskiej prasy. Autorka jest emerytowaną nauczycielką języka polskiego w polskich szkołach na Litwie oraz dziennikarką i publicystką. O książce, o specyfice języka polskiego na Litwie i o innych sprawach związanych z Polakami na Wileńszczyźnie opowiadała w audycji Klub Trójki w Programie 3 Polskiego Radia. Drugim gościem red. Jerzego Sosnowskiego była Kinga Dudzińska-Raś z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, która wyjaśniała kwestie problemowe w stosunkach polsko-litewskich.
20 stycznia zmarł Mykolas Burokevičius, ostatni lider Komunistycznej Partii Litwy. W styczniu 1991 r. Burokevičius, stając na czele Komitetu Ocalenia Narodowego próbował siłą obalić legalnie wybrane litewskie władze i powstrzymać dążenia niepodległościowe. "Nie żałował podjętych decyzji, nigdy nie wyraził skruchy. Do końca życia był przekonany o konieczności ratowania państwa sowieckiego. Nie przyjmował do wiadomości, że jego upadek był nieuchronny" - pisze o zmarłym Dominik Wilczewski w "Kulturze Liberalnej".
W ubiegłym roku oddane zostało do użytku połączenie kolejowe między Kownem a granicą z Polską będące częścią międzynarodowej trasy Rail Baltica. Obecnie trwają przygotowania do drugiego etapu: budowy sekcji od Kowna do granicy litewsko-łotewskiej. "Połączenie krajów bałtyckich z pozostałą częścią UE zagwarantuje wygodny i szybki dostęp do centrów administracyjnych, kulturalnych i politycznych. Pozwoli to chociażby zmieniać społeczeństwo oraz zmieniać nawyki i trendy w turystyce" - mówi o projekcie Dainius Budrys, dyrektor spółki "Rail Baltica statyba" w rozmowie z portalem Przegląd Bałtycki.
W cotygodniowym programie "7 Dni Wschód" na antenie Polskiego Radio 24 rozmowa o Karcie Polaka. Gośćmi prowadzącego, Piotra Pogorzelskiego byli: dr Paweł Kowal z Polskiej Akademii Nauk, były wiceminister spraw zagranicznych, dr Robert Wyszyński z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, zajmujący się tematyką Polaków na Wschodzie oraz Beata Kost, dziennikarka ze Lwowa. O Kartę Polaka mogą ubiegać się osoby deklarujące narodowość polską będące obywatelami krajów b. ZSRS, w tym krajów bałtyckich, Litwy, Łotwy i Estonii.
Jan Sienkiewicz, dziennikarz i publicysta, w latach 90. jeden z liderów organizacji społeczno-politycznych społeczności polskiej na Litwie, m. in. prezes Związku Polaków, odpowiada na pytania portalu Wilnoteka dotyczące wydarzeń stycznia 1991 r. w Wilnie. "Pieriestrojka i odrodzenie narodowe obudziło nie tylko litewskie aspiracje. Polacy na Wileńszczyźnie także mieli swoje nadzieje, oczekiwania, byli też świadomi swoich praw, jako rdzenni mieszkańcy tej ziemi" - przypomina autor artykułu.
Polskie Radio - Rodacy, od których odjechał kraj. Polski język wileński
W grudniu ub. roku ukazała się książka "Zadziwiające losy wyrazów" będąca zbiorem felietonów Łucji Brzozowskiej ukazujących się przez lata na łamach wileńskiej prasy. Autorka jest emerytowaną nauczycielką języka polskiego w polskich szkołach na Litwie oraz dziennikarką i publicystką. O książce, o specyfice języka polskiego na Litwie i o innych sprawach związanych z Polakami na Wileńszczyźnie opowiadała w audycji Klub Trójki w Programie 3 Polskiego Radia. Drugim gościem red. Jerzego Sosnowskiego była Kinga Dudzińska-Raś z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, która wyjaśniała kwestie problemowe w stosunkach polsko-litewskich.
Kultura Liberalna - [Putinada] Śmierć zdrajcy
20 stycznia zmarł Mykolas Burokevičius, ostatni lider Komunistycznej Partii Litwy. W styczniu 1991 r. Burokevičius, stając na czele Komitetu Ocalenia Narodowego próbował siłą obalić legalnie wybrane litewskie władze i powstrzymać dążenia niepodległościowe. "Nie żałował podjętych decyzji, nigdy nie wyraził skruchy. Do końca życia był przekonany o konieczności ratowania państwa sowieckiego. Nie przyjmował do wiadomości, że jego upadek był nieuchronny" - pisze o zmarłym Dominik Wilczewski w "Kulturze Liberalnej".
Przegląd Bałtycki - Rail Baltica na Litwie planowo
W ubiegłym roku oddane zostało do użytku połączenie kolejowe między Kownem a granicą z Polską będące częścią międzynarodowej trasy Rail Baltica. Obecnie trwają przygotowania do drugiego etapu: budowy sekcji od Kowna do granicy litewsko-łotewskiej. "Połączenie krajów bałtyckich z pozostałą częścią UE zagwarantuje wygodny i szybki dostęp do centrów administracyjnych, kulturalnych i politycznych. Pozwoli to chociażby zmieniać społeczeństwo oraz zmieniać nawyki i trendy w turystyce" - mówi o projekcie Dainius Budrys, dyrektor spółki "Rail Baltica statyba" w rozmowie z portalem Przegląd Bałtycki.
Polskie Radio - Karta Polaka – co daje?
W cotygodniowym programie "7 Dni Wschód" na antenie Polskiego Radio 24 rozmowa o Karcie Polaka. Gośćmi prowadzącego, Piotra Pogorzelskiego byli: dr Paweł Kowal z Polskiej Akademii Nauk, były wiceminister spraw zagranicznych, dr Robert Wyszyński z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, zajmujący się tematyką Polaków na Wschodzie oraz Beata Kost, dziennikarka ze Lwowa. O Kartę Polaka mogą ubiegać się osoby deklarujące narodowość polską będące obywatelami krajów b. ZSRS, w tym krajów bałtyckich, Litwy, Łotwy i Estonii.
poniedziałek, 18 stycznia 2016
Przegląd mediów 11-17 stycznia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 11-17 stycznia 2016 r.:
"Powinniśmy rozmawiać z Litwą nie tylko o sprawach polskiej mniejszości. Istotna jest sprawa szersza: aktywizacja polskiej polityki zagranicznej w całym regionie" - mówi w rozmowie z Grzegorzem Ślubowskim w audycji "Puls Świata" w Programie 2 Polskiego Radia poseł Michał Dworczyk ("Prawo i Sprawiedliwość"), przewodniczący sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Na stosunki polsko-litewskie, według Dworczyka, wpływ mają przede wszystkim dwie kwestie: obawy i uprzedzenia Litwinów wynikające z trudnej historii oraz wycofanie się polskiej polityki zagranicznej z aktywnej współpracy polsko-litewskiej.
Miniony rok w swojej działalności podsumowuje Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy (SNPL), o czym szczegółowo informuje portal Radio Znad Wilii. "Rok był trudny, ale bardzo udany" - uważa prezes Stowarzyszenia, prof. Henryk Malewski. Wśród najważniejszych wydarzeń wymienia dwie konferencje międzynarodowe: "Nauka a jakość życia" oraz "Pomiędzy integracją a wyłączeniem: prawa językowe mniejszości narodowych w Europie". Plany na przyszły rok również są ambitne: w końcu kwietnia odbędzie się konferencja "Mniejszości narodowe - szansą, wyzwaniem czy zagrożeniem bezpieczeństwa narodowego". W planach jest także wspólny z Uniwersytetem Wrocławskim projekt naukowo-badawczy, porównujący sytuację Polaków na Litwie i Niemców na Opolszczyźnie.
13 stycznia minęło 25 lat od tragicznych wydarzeń w Wilnie: masakry cywilnych obrońców wieży telewizyjnej w czasie ataku oddziałów sowieckich. Rocznica tych wydarzeń jest obchodzona na Litwie jako Dzień Obrońców Ojczyzny. Obchody zaczęły się już w sobotę, 9 stycznia. W programie uroczystości przewidziano szereg przedsięwzięć, m. in. uroczyste posiedzenie parlamentu z udziałem osób, które bezpośrednio uczestniczyły w wydarzeniach styczniowych. W posiedzeniu nie wziął udział Vytautas Landsbergis, przewodniczący litewskiego Sejmu w latach 1990-1992. Pamięć ofiar została uczczona również na wileńskim Cmentarzu na Antokolu, a w katedrze wileńskiej odprawiona została uroczysta msza.
O tragicznych wydarzeniach wileńskich, których 25. rocznica obchodzona była w środę jako Dzień Obrońców Wolności, pisze portal Przegląd Bałtycki: "Główne uderzenie nastąpiło w nocy z 12 na 13 stycznia. Komitet Ocalenia Narodowego ogłosił przejęcie władzy na Litwie. Tymczasem cywilni obrońcy zaczęli gromadzić się wokół strategicznych obiektów w Wilnie, m.in. pod wieżą telewizyjną, która tej nocy została zaatakowana przez oddziały sowieckie. W wyniku ataku na wieżę zginęło 13 osób: niektórzy od ran postrzałowych, inni zostali przejechani przez czołgi. Czternasta ofiara zmarła po miesiącu w szpitalu".
13 stycznia na Litwie obchodzony Dzień Obrońców Ojczyzny dla uczczenia ofiar sowieckiego ataku na wieżę telewizyjną w Wilnie w 1991 r. Jakie były reakcje międzynarodowe na tę rocznicę? "Prawie nikt na świecie nie zauważył, że 25 lat temu w Wilnie doszło do tragicznych wydarzeń, kluczowych dla upadku Związku Radzieckiego" - pisze w Rzeczpospolita Jerzy Haszczyński: "O rocznicy zapomniano także w Polsce, choć Polacy bardzo wówczas Litwinów wspierali".
Polskie Radio - Polska-Litwa. Jak poprawić nasze relacje?
"Powinniśmy rozmawiać z Litwą nie tylko o sprawach polskiej mniejszości. Istotna jest sprawa szersza: aktywizacja polskiej polityki zagranicznej w całym regionie" - mówi w rozmowie z Grzegorzem Ślubowskim w audycji "Puls Świata" w Programie 2 Polskiego Radia poseł Michał Dworczyk ("Prawo i Sprawiedliwość"), przewodniczący sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Na stosunki polsko-litewskie, według Dworczyka, wpływ mają przede wszystkim dwie kwestie: obawy i uprzedzenia Litwinów wynikające z trudnej historii oraz wycofanie się polskiej polityki zagranicznej z aktywnej współpracy polsko-litewskiej.
Radio Znad Wilii - Polscy naukowcy na Litwie: Rok był trudny, ale bardzo udany
Miniony rok w swojej działalności podsumowuje Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy (SNPL), o czym szczegółowo informuje portal Radio Znad Wilii. "Rok był trudny, ale bardzo udany" - uważa prezes Stowarzyszenia, prof. Henryk Malewski. Wśród najważniejszych wydarzeń wymienia dwie konferencje międzynarodowe: "Nauka a jakość życia" oraz "Pomiędzy integracją a wyłączeniem: prawa językowe mniejszości narodowych w Europie". Plany na przyszły rok również są ambitne: w końcu kwietnia odbędzie się konferencja "Mniejszości narodowe - szansą, wyzwaniem czy zagrożeniem bezpieczeństwa narodowego". W planach jest także wspólny z Uniwersytetem Wrocławskim projekt naukowo-badawczy, porównujący sytuację Polaków na Litwie i Niemców na Opolszczyźnie.
13 stycznia minęło 25 lat od tragicznych wydarzeń w Wilnie: masakry cywilnych obrońców wieży telewizyjnej w czasie ataku oddziałów sowieckich. Rocznica tych wydarzeń jest obchodzona na Litwie jako Dzień Obrońców Ojczyzny. Obchody zaczęły się już w sobotę, 9 stycznia. W programie uroczystości przewidziano szereg przedsięwzięć, m. in. uroczyste posiedzenie parlamentu z udziałem osób, które bezpośrednio uczestniczyły w wydarzeniach styczniowych. W posiedzeniu nie wziął udział Vytautas Landsbergis, przewodniczący litewskiego Sejmu w latach 1990-1992. Pamięć ofiar została uczczona również na wileńskim Cmentarzu na Antokolu, a w katedrze wileńskiej odprawiona została uroczysta msza.
Przegląd Bałtycki - 25. rocznica obrony wieży telewizyjnej w Wilnie
O tragicznych wydarzeniach wileńskich, których 25. rocznica obchodzona była w środę jako Dzień Obrońców Wolności, pisze portal Przegląd Bałtycki: "Główne uderzenie nastąpiło w nocy z 12 na 13 stycznia. Komitet Ocalenia Narodowego ogłosił przejęcie władzy na Litwie. Tymczasem cywilni obrońcy zaczęli gromadzić się wokół strategicznych obiektów w Wilnie, m.in. pod wieżą telewizyjną, która tej nocy została zaatakowana przez oddziały sowieckie. W wyniku ataku na wieżę zginęło 13 osób: niektórzy od ran postrzałowych, inni zostali przejechani przez czołgi. Czternasta ofiara zmarła po miesiącu w szpitalu".
Rzeczpospolita - Cisza wokół litewskiej rocznicy
13 stycznia na Litwie obchodzony Dzień Obrońców Ojczyzny dla uczczenia ofiar sowieckiego ataku na wieżę telewizyjną w Wilnie w 1991 r. Jakie były reakcje międzynarodowe na tę rocznicę? "Prawie nikt na świecie nie zauważył, że 25 lat temu w Wilnie doszło do tragicznych wydarzeń, kluczowych dla upadku Związku Radzieckiego" - pisze w Rzeczpospolita Jerzy Haszczyński: "O rocznicy zapomniano także w Polsce, choć Polacy bardzo wówczas Litwinów wspierali".
poniedziałek, 11 stycznia 2016
Przegląd mediów 4-10 stycznia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 4-10 stycznia 2016 r.:
Premier Litwy Algirdas Butkevičius był gościem programu "Salon Polityczny" w Radiu Znad Wilii. Szef litewskiego rządu zapowiedział, że kwestia oryginalnej pisowni nazwisk zostanie rozwiązana "na wiosnę". "Podczas ostatniego posiedzenia rządu powiedziałem, że dreptanie w miejscu oraz nieprzyjmowanie decyzji nie zbliża do siebie obu państw" - powiedział w rozmowie z Radiem Butkevičius: "Przyjmuję za to odpowiedzialność".
Minister energetyki Litwy Rokas Masiulis w liście do Polski, Łotwy, Estonii i Finlandii zaapelował, by państwa te nie kupowały energii elektrycznej z siłowni atomowych budowanych na Białorusi i w obwodzie kaliningradzkim. Zdaniem Masiulisa kwestię zakupu energii z tych elektrowni należy niezwłocznie omówić na forum regionalnym, a następnie unijnym. Litwa niejednokrotnie wyrażała zaniepokojenie z powodu budowanych z naruszeniem norm międzynarodowych elektrowni atomowych na Białorusi i w obwodzie kaliningradzkim.
Ukazał się nowy numer (1/2016) dwumiesięcznika "Nowa Europa Wschodnia". W publikacji poruszane są także wątki litewskie: Zbigniew Rokita w tekście "Niemieccy bezprizorni" pisze o książce Alvydasa Šlepikasa "Mam na imię Marytė" wydanej przez Wydawnictwo KEW, natomiast Piotr Kępiński recenzuje powieść Kristiny Sabaliauskaitė "Silva rerum", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Znak (artykuł "Barokowy poemat z historią w tle").
Nakładem wydawnictwa Muzeum II Wojny Światowej ukazała się książka dr. Audriusa A. Žulysa pt. "Polska w polityce zagranicznej Litwy w latach 1938-1939". Jak informuje wydawca, "monografia stosunków polsko-litewskich w przededniu II wojny światowej porusza ich najbardziej kontrowersyjne i złożone problemy". Zakres czasowy opracowania wyznaczają: polskie ultimatum wobec Litwy, po którym nastąpiło nawiązanie stosunków dyplomatycznych (marzec 1938 r.) oraz wybuch wojny (wrzesień/październik 1939 r.). Autor książki jest historykiem i dyplomatą, pracuje na stanowisku radcy-ministra w Ambasadzie Litwy w Polsce.
Zakończyła się 18. edycja konkursu "Polak Roku" organizowanego przez "Kurier Wileński". W plebiscycie czytelników zwyciężył ks. Józef Aszkiełowicz, proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mejszagole. Wyboru "Polaka Roku 2015" po raz pierwszy dokonywali wspólnie czytelnicy i kapituła konkursu. "Jestem mile zaskoczony. Ale czuję wielką odpowiedzialność. Być Polakiem Roku to oznacza bronić społeczeństwo. Szczerze mówiąc nie oczekiwałem tego tytułu. Teraz czuję się jakbym był reprezentantem całej społeczności polskiej, a to wielka odpowiedzialność" - powiedział laureat nagrody.
Radio Znad Wilii - Butkevičius: Rozwiązanie kwestii pisowni nazwisk na wiosnę
Premier Litwy Algirdas Butkevičius był gościem programu "Salon Polityczny" w Radiu Znad Wilii. Szef litewskiego rządu zapowiedział, że kwestia oryginalnej pisowni nazwisk zostanie rozwiązana "na wiosnę". "Podczas ostatniego posiedzenia rządu powiedziałem, że dreptanie w miejscu oraz nieprzyjmowanie decyzji nie zbliża do siebie obu państw" - powiedział w rozmowie z Radiem Butkevičius: "Przyjmuję za to odpowiedzialność".
TVN24 Biznes i Świat - Litwa apeluje do Polski i sąsiadów: nie kupujcie prądu z Białorusi i Rosji
Minister energetyki Litwy Rokas Masiulis w liście do Polski, Łotwy, Estonii i Finlandii zaapelował, by państwa te nie kupowały energii elektrycznej z siłowni atomowych budowanych na Białorusi i w obwodzie kaliningradzkim. Zdaniem Masiulisa kwestię zakupu energii z tych elektrowni należy niezwłocznie omówić na forum regionalnym, a następnie unijnym. Litwa niejednokrotnie wyrażała zaniepokojenie z powodu budowanych z naruszeniem norm międzynarodowych elektrowni atomowych na Białorusi i w obwodzie kaliningradzkim.
Nowa Europa Wschodnia - Najnowszy numer "Nowej Europy Wschodniej"
Ukazał się nowy numer (1/2016) dwumiesięcznika "Nowa Europa Wschodnia". W publikacji poruszane są także wątki litewskie: Zbigniew Rokita w tekście "Niemieccy bezprizorni" pisze o książce Alvydasa Šlepikasa "Mam na imię Marytė" wydanej przez Wydawnictwo KEW, natomiast Piotr Kępiński recenzuje powieść Kristiny Sabaliauskaitė "Silva rerum", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Znak (artykuł "Barokowy poemat z historią w tle").
Muzeum II Wojny Światowej - Polska w polityce zagranicznej Litwy w latach 1938-1939
Nakładem wydawnictwa Muzeum II Wojny Światowej ukazała się książka dr. Audriusa A. Žulysa pt. "Polska w polityce zagranicznej Litwy w latach 1938-1939". Jak informuje wydawca, "monografia stosunków polsko-litewskich w przededniu II wojny światowej porusza ich najbardziej kontrowersyjne i złożone problemy". Zakres czasowy opracowania wyznaczają: polskie ultimatum wobec Litwy, po którym nastąpiło nawiązanie stosunków dyplomatycznych (marzec 1938 r.) oraz wybuch wojny (wrzesień/październik 1939 r.). Autor książki jest historykiem i dyplomatą, pracuje na stanowisku radcy-ministra w Ambasadzie Litwy w Polsce.
Kurier Wileński - Ks. Józef Aszkiełowicz - "Polak Roku 2015"
Zakończyła się 18. edycja konkursu "Polak Roku" organizowanego przez "Kurier Wileński". W plebiscycie czytelników zwyciężył ks. Józef Aszkiełowicz, proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mejszagole. Wyboru "Polaka Roku 2015" po raz pierwszy dokonywali wspólnie czytelnicy i kapituła konkursu. "Jestem mile zaskoczony. Ale czuję wielką odpowiedzialność. Być Polakiem Roku to oznacza bronić społeczeństwo. Szczerze mówiąc nie oczekiwałem tego tytułu. Teraz czuję się jakbym był reprezentantem całej społeczności polskiej, a to wielka odpowiedzialność" - powiedział laureat nagrody.
poniedziałek, 4 stycznia 2016
Przegląd mediów 21 grudnia 2015-3 stycznia 2016 r.
Wybrane artykuły i materiały poświęcone tematyce litewskiej, stosunków polsko-litewskich i krajów bałtyckich w dniach 21 grudnia 2015-3 stycznia 2016 r.:
"Quo Vadis, Wileńszczyzno?" - pyta politolog z Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego Mariusz Antonowicz w tytule artykułu, który publikuje portal Przegląd Bałtycki. "Chcąc rozwiązać kwestię litewskich Polaków, trzeba patrzeć na nią kompleksowo, zważając na okoliczności historyczne i kulturowe. Dominujący w obecnej litewskiej polityce pogląd, że wszystko polepszy się automatycznie, gdy się usunie Tomaszewskiego lub gdy się rozwiąże kilka symbolicznych problemów, jest myśleniem życzeniowym" - stwierdza autor artykułu.
Justyna Giedroyć z "Kuriera Wileńskiego" rozmawia z litewską pisarką Kristiną Sabaliauskaitė. Pierwszy tom jej bestsellerowej sagi "Silva rerum" ukazał się w ubiegłym roku w Polsce w przekładzie Izabeli Korybut-Daszkiewicz. Pisarka chwali w wywiadzie polskie tłumaczenie: "Jestem niezmiernie wdzięczna tłumaczce Izabeli Korybut-Daszkiewicz, która zrobiła naprawdę doskonały przekład - tak, niby ja sama napisałabym po polsku, a przecież tekst jest bardzo skomplikowany. Te długie zdania mają pewną rytmikę, która jest bliższa poezji niż prozie. Pani Korybut-Daszkiewicz pochodzi ze słynnego rodu Korybutów, a więc i jej tłumaczenie jest królewskiej jakości".
"Czy Rosja może wykorzystać przesmyk suwalski do sprowokowania konfliktu z udziałem Polski i Litwy?" - pyta autorka programu Studio Wschód TVP red. Maria Przełomiec. "Zasadnym wydaje się zakładanie, że Rosja wykorzysta wąski przesmyk suwalski w każdym konflikcie z NATO z udziałem państw bałtyckich" - uważa analityk John R. Deni z Instytutu Studiów Strategicznych w Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych. Szerzej na sprawę patrzy litewski publicysta Rimvydas Valatka: "Nasz problem, nie tylko Polaków i Litwinów, ale i całej Europy Środkowo-Wschodniej, polega na tym, że często większą wagę nadawaliśmy swoim wzajemnym walkom i krzywdom, jednocześnie lekceważąc autentyczne zagrożenia zewnętrzne".
23 grudnia 2015 r. minęło 10 lat od zaprzysiężenia Lecha Kaczyńskiego na stanowisku Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. O polityce zagranicznej prezydenta Kaczyńskiego pisze w "Teologii Politycznej" Bartosz Światłowski, analityk Centrum Analitycznego Klubu Jagiellońskiego: "Świadomy obecności napięć historycznych między Polską i Litwą oraz Polską i Ukrainą postulował rozwiązywanie obecnych problemów w imię wspólnych, długofalowych interesów. (...). Stając w obronie praw mniejszości polskiej na Litwie przekonywał, że stosunki polsko-litewskie muszą być prowadzone w myśl zasad wspólnego bezpieczeństwa, a nie małostkowych resentymentów".
O powojennej litewskiej partyzantce antysowieckiej pisze w dodatku "Ale Historia" Leszek Moczulski, opierając się m. in. o dziennik jednego z partyzantów o pseudonimie "Dziukas". "Ostatni partyzant zginął w 1965 r., ale raz posmakowanej wolności się nie zapomina. Niedługo potem opór zaczął rosnąć od nowa, już inny - racjonalny, przemyślany. Wolność, nadzieja wyzwolenia nie może zależeć od innych, trzeba ją uzyskać własnym rozumnym wysiłkiem. To Litwa stała się pierwszym niepodległym krajem w ZSRR" - konkluduje autor artykułu.
Przegląd Bałtycki - Quo Vadis, Wileńszczyzno?
"Quo Vadis, Wileńszczyzno?" - pyta politolog z Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego Mariusz Antonowicz w tytule artykułu, który publikuje portal Przegląd Bałtycki. "Chcąc rozwiązać kwestię litewskich Polaków, trzeba patrzeć na nią kompleksowo, zważając na okoliczności historyczne i kulturowe. Dominujący w obecnej litewskiej polityce pogląd, że wszystko polepszy się automatycznie, gdy się usunie Tomaszewskiego lub gdy się rozwiąże kilka symbolicznych problemów, jest myśleniem życzeniowym" - stwierdza autor artykułu.
Kurier Wileński - Kristina Sabaliauskaitė: "Silva rerum" - opowieść odsłaniająca tajemnice wielokulturowego Wilna
Justyna Giedroyć z "Kuriera Wileńskiego" rozmawia z litewską pisarką Kristiną Sabaliauskaitė. Pierwszy tom jej bestsellerowej sagi "Silva rerum" ukazał się w ubiegłym roku w Polsce w przekładzie Izabeli Korybut-Daszkiewicz. Pisarka chwali w wywiadzie polskie tłumaczenie: "Jestem niezmiernie wdzięczna tłumaczce Izabeli Korybut-Daszkiewicz, która zrobiła naprawdę doskonały przekład - tak, niby ja sama napisałabym po polsku, a przecież tekst jest bardzo skomplikowany. Te długie zdania mają pewną rytmikę, która jest bliższa poezji niż prozie. Pani Korybut-Daszkiewicz pochodzi ze słynnego rodu Korybutów, a więc i jej tłumaczenie jest królewskiej jakości".
Polski Instytut Spraw Międzynarodowych - Czy Rosja może wykorzystać przesmyk suwalski do sprowokowania konfliktu z udziałem Polski i Litwy?
"Czy Rosja może wykorzystać przesmyk suwalski do sprowokowania konfliktu z udziałem Polski i Litwy?" - pyta autorka programu Studio Wschód TVP red. Maria Przełomiec. "Zasadnym wydaje się zakładanie, że Rosja wykorzysta wąski przesmyk suwalski w każdym konflikcie z NATO z udziałem państw bałtyckich" - uważa analityk John R. Deni z Instytutu Studiów Strategicznych w Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych. Szerzej na sprawę patrzy litewski publicysta Rimvydas Valatka: "Nasz problem, nie tylko Polaków i Litwinów, ale i całej Europy Środkowo-Wschodniej, polega na tym, że często większą wagę nadawaliśmy swoim wzajemnym walkom i krzywdom, jednocześnie lekceważąc autentyczne zagrożenia zewnętrzne".
Teologia Polityczna - Bartosz Światłowski: Uniwersum polityki zagranicznej Lecha Kaczyńskiego
23 grudnia 2015 r. minęło 10 lat od zaprzysiężenia Lecha Kaczyńskiego na stanowisku Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. O polityce zagranicznej prezydenta Kaczyńskiego pisze w "Teologii Politycznej" Bartosz Światłowski, analityk Centrum Analitycznego Klubu Jagiellońskiego: "Świadomy obecności napięć historycznych między Polską i Litwą oraz Polską i Ukrainą postulował rozwiązywanie obecnych problemów w imię wspólnych, długofalowych interesów. (...). Stając w obronie praw mniejszości polskiej na Litwie przekonywał, że stosunki polsko-litewskie muszą być prowadzone w myśl zasad wspólnego bezpieczeństwa, a nie małostkowych resentymentów".
Gazeta Wyborcza - Dziennik partyzanta. Historia litewska
O powojennej litewskiej partyzantce antysowieckiej pisze w dodatku "Ale Historia" Leszek Moczulski, opierając się m. in. o dziennik jednego z partyzantów o pseudonimie "Dziukas". "Ostatni partyzant zginął w 1965 r., ale raz posmakowanej wolności się nie zapomina. Niedługo potem opór zaczął rosnąć od nowa, już inny - racjonalny, przemyślany. Wolność, nadzieja wyzwolenia nie może zależeć od innych, trzeba ją uzyskać własnym rozumnym wysiłkiem. To Litwa stała się pierwszym niepodległym krajem w ZSRR" - konkluduje autor artykułu.
Subskrybuj:
Posty (Atom)